Hưởng ứng Ngày Thế giới phòng chống đái tháo đường 14/11: Phòng, chống đái tháo đường bằng kiểm soát chế độ ăn và vận động hợp lý

Hiện nay, tỷ lệ người mắc bệnh ĐTĐ trên thế giới có xu hướng gia tăng rõ rệt và ngày càng trẻ hóa, trong đó Việt Nam thuộc nhóm các nước có tỷ lệ tăng nhanh nhất thế giới; số người bị tiền ĐTĐ cao hơn gấp 3 lần so với số người đã mắc bệnh; với nhiều ca mắc đã được ghi nhận ở trẻ nhỏ 9 – 13 tuổi và thanh niên 20 đến dưới 30 tuổi do lối sống ít vận động, ăn uống không hợp lý làm gia tăng béo phì. Việc điều trị ĐTĐ còn gặp nhiều thách thức do đặc điểm sinh lý bệnh của bệnh nhân. Các triệu chứng của bệnh đái tháo đường giai đoạn đầu rất khó xác định do không điển hình và dễ lẫn với triệu chứng các bệnh khác. Việc phát hiện sớm và điều trị bệnh kịp thời, liên tục sẽ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh nhồi máu cơ tim, tai biến mạch máu não, bệnh lý võng mạc gây mù mắt, bệnh lý thận, mạch máu ngoại vi dẫn đến đoạn chi và các biến chứng nghiêm trọng khác từ bệnh ĐTĐ.

Xét nghiệm đường máu là cách duy nhất phát hiện bệnh ĐTĐ: Khi có các triệu chứng sau đây, cần đi khám và xét nghiệm máu để phát hiện bệnh ĐTĐ, như: Ăn nhiều mà vẫn gầy (ốm); uống nhiều nhưng vẫn thấy khát nước; tiểu nhiều lần và nước tiểu nhiều, là biểu hiện hay gặp nhất, tiểu càng nhiều uống càng nhiều; người bệnh sụt cân không rõ nguyên nhân. Xét nghiệm máu là cách để chẩn đoán chính xác có bị ĐTĐ hay không. Ngoài ra, xét nghiệm máu còn giúp theo dõi hiệu quả điều trị khi người bệnh được dùng thuốc trị bệnh ĐTĐ. Bệnh đái tháo đường là bệnh mắc phải, hoàn toàn có thể phòng, chống được; bằng cách:

– Giảm cân: tăng cường tập luyện nhằm đốt cháy lượng mỡ thừa, có lối sống lành mạnh, tăng cường ăn rau, củ, quả và hạn chế những thực phẩm nhiều mỡ.

– Ði bộ nhiều và tham gia môn thể thao yêu thích: Bạn sẽ khỏe mạnh hơn khi luyện tập thể thao ít nhất 30 phút mỗi ngày, vì đi bộ giúp cơ thể sử dụng hoóc môn insulin hiệu quả hơn. Insulin giúp đường huyết di chuyển tới tế bào để phân phối năng lượng và dinh dưỡng.

– Ăn nhiều ngũ cốc, giảm thịt cá: Ăn nhiều ngũ cốc không chỉ giúp bạn có thân hình đẹp mà còn làm giảm nguy cơ ung thư vú, đái tháo đường, tăng huyết áp và đột quỵ.

– Hạn chế thức ăn nhanh: Chà bông, xúc xích, lạp xưởng, gà rán, khoai tây chiên, bánh hamburger… có chứa nhiều carbohydrates tinh chế và chất béo không tốt cho sức khỏe, làm tăng nguy cơ đái tháo đường.

– Tăng cường ăn rau tươi sạch, hạn chế thịt đỏ: Cholesterol trong thịt đỏ và những chất phụ gia trong thịt chế biến sẵn rất có hại cho sức khỏe.

– Thư giãn: Thư giản, giảm stress, có thể nghe nhạc, xem phim hài, ca hát, có gia đình đầm ấm, nấu ăn…

– Kiểm tra máu, khám sức khỏe định kỳ: Để phát hiện những bất thường và điều chỉnh lối sống hợp lý, kiểm soát BMI.

Để có sức khỏe ổn định và ngăn ngừa các biến chứng do bệnh ĐTĐ, người bệnh cần ghi nhớ:

– Tuân thủ nghiêm chế độ điều trị của bác sĩ.

– Có chế độ ăn uống hợp lý nhằm kiểm soát cân nặng và lượng mỡ dư thừa, cần ăn nhiều rau, trái cây, thực phẩm tự nhiên còn tươi, tránh ăn thực phẩm chế biến sẵn hoặc thực phẩm nhiều chất béo.

– Nói không với hút thuốc lá, không lạm dụng rượu, bia.

– Tăng cường hoạt động thể lực, chọn một môn thể thao để luyện tập. Đi bộ là phương pháp dễ thực hiện và không gây tốn kém.

– Đặc biệt là những người có nguy cơ cao như: từ 40 tuổi trở lên, từng được xác định rối loạn đường huyết, thừa cân, béo phì, mắc bệnh lý tim mạch, có người thân trong gia đình mắc bệnh ĐTĐ, phụ nữ từng mắc đái tháo đường thai kỳ…Thường xuyên theo dõi, xét nghiệm đường máu là cách duy nhất để sớm phát hiện bệnh đái tháo đường.

Kim Dự