Ảnh hưởng của sự cố tràn dầu đối với sức khỏe con người

Sự cố tràn dầu là hiện tượng dầu từ các phương tiện chứa, vận chuyển khác nhau, từ các công trình và các mỏ dầu thoát ra ngoài môi trường tự nhiên do sự cố kỹ thuật, thiên tai hoặc do con người gây ra.

1. Tác động trực tiếp của dầu lên cơ thể con người

Dầu tràn ra môi trường có thể tiếp xúc trực tiếp với con người qua các con đường như hít phải hơi dầu, tiếp xúc qua da hoặc qua thực phẩm bị ô nhiễm. Các hóa chất độc hại trong dầu, đặc biệt là các hợp chất hữu cơ dễ bay hơi như benzene, toluene và xylen, có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng:

• Hít phải hơi dầu: Khi chúng ta hít phải hơi dầu, các chất độc hại sẽ xâm nhập vào hệ hô hấp, gây ra các bệnh về đường hô hấp như ho, khó thở, viêm phế quản, thậm chí là các vấn đề nghiêm trọng như suy hô hấp hoặc ung thư phổi nếu tiếp xúc kéo dài.
• Tiếp xúc qua da: Khi dầu tiếp xúc trực tiếp với da, các hóa chất trong dầu có thể gây kích ứng da, viêm nhiễm, và nặng hơn là dị ứng, mẩn ngứa hoặc cháy da. Các hóa chất trong dầu cũng có thể xâm nhập vào cơ thể qua da và tích tụ trong các cơ quan nội tạng, gây ra các bệnh lý nguy hiểm.

2. Tác động lâu dài đến sức khỏe

Những ảnh hưởng của sự cố tràn dầu không chỉ xảy ra ngay lập tức mà còn có thể kéo dài trong nhiều năm, đặc biệt là đối với những cộng đồng sống gần khu vực bị ô nhiễm. Một số bệnh lý có thể phát triển lâu dài từ những sự cố tràn dầu:

• Bệnh ung thư: Một số chất hóa học trong dầu, như benzen và các hợp chất hữu cơ khác, được biết đến là những chất gây ung thư. Việc tiếp xúc lâu dài hoặc tiếp xúc với nồng độ cao có thể làm tăng nguy cơ mắc các loại ung thư, đặc biệt là ung thư da, ung thư phổi và các bệnh ung thư liên quan đến hệ tiêu hóa.
• Bệnh về gan và thận: Các hóa chất độc hại trong dầu có thể gây tổn thương gan và thận nếu tích tụ trong cơ thể, dẫn đến các bệnh lý nghiêm trọng như xơ gan, viêm gan, suy gan, hoặc suy thận.
• Rối loạn thần kinh: Các hợp chất độc hại trong dầu cũng có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh, gây ra các triệu chứng như chóng mặt, đau đầu, buồn nôn, và trong trường hợp nghiêm trọng, có thể gây tổn thương thần kinh lâu dài.

3. Ảnh hưởng đến nguồn nước và thực phẩm

Sự cố tràn dầu không chỉ ảnh hưởng đến con người qua không khí hay tiếp xúc trực tiếp, mà còn tác động mạnh mẽ đến nguồn nước và thực phẩm. Khi dầu tràn vào các dòng sông, hồ, hoặc biển, nó sẽ làm ô nhiễm nguồn nước, ảnh hưởng đến các hệ sinh thái thủy sản. Điều này sẽ gây nguy hiểm cho con người khi sử dụng nguồn nước bị ô nhiễm hoặc ăn phải thực phẩm bị nhiễm dầu, như cá, hải sản, hoặc rau quả từ khu vực bị ảnh hưởng.

• Nước uống ô nhiễm: Khi nguồn nước bị ô nhiễm dầu, con người có thể bị nhiễm độc từ nước uống, dẫn đến các vấn đề về tiêu hóa, ngộ độc, hoặc các bệnh về gan, thận.
• Thực phẩm bị nhiễm dầu: Hải sản và các loại thực phẩm khác trong vùng ô nhiễm có thể tích tụ dầu và các chất độc hại trong cơ thể. Việc ăn phải những thực phẩm này có thể gây ngộ độc, thậm chí là các bệnh nghiêm trọng nếu tiếp xúc lâu dài.

4. Biện pháp phòng ngừa và bảo vệ sức khỏe

Để tránh tác động của dầu tràn đối với sức khỏe của chính mình và cộng đồng, người dân phải tuân thủ nghiêm ngặt thực hiện các biện pháp an toàn như sau:

• Tránh tiếp xúc trực tiếp với dầu: Nếu khu vực của bạn bị ảnh hưởng bởi sự cố tràn dầu, hãy tránh tiếp xúc trực tiếp với dầu, không sử dụng nước từ các nguồn bị ô nhiễm và không ăn thực phẩm bị nhiễm dầu.
• Sử dụng khẩu trang và thiết bị bảo vệ: Khi ở gần khu vực ô nhiễm, việc sử dụng khẩu trang và các thiết bị bảo vệ như găng tay sẽ giúp giảm thiểu khả năng tiếp xúc với các hóa chất độc hại.
• Theo dõi sức khỏe định kỳ: Những người sống gần khu vực bị ô nhiễm dầu nên thường xuyên kiểm tra sức khỏe, đặc biệt là các bệnh về hô hấp, da và các bệnh lý liên quan đến gan, thận.
• Hỗ trợ các biện pháp khắc phục sự cố tràn dầu: Hãy phối hợp với các cơ quan chức năng trong việc khắc phục sự cố, tham gia vào các hoạt động làm sạch môi trường và bảo vệ nguồn nước.

Sự cố tràn dầu là một thảm họa không chỉ ảnh hưởng đến môi trường mà còn trực tiếp đe dọa đến sức khỏe con người. Việc nắm vững các thông tin về tác động của dầu đối với sức khỏe sẽ giúp chúng ta chủ động bảo vệ bản thân và cộng đồng. Hãy luôn cẩn trọng và hợp tác cùng nhau để phòng ngừa và giảm thiểu những tác hại nghiêm trọng từ sự cố tràn dầu.

Kim Nguyên